Dit jaar vieren we de derde Internationale Dag van het Onderwijs onder het thema ‘Recover and Revitalize Education for the COVID-19 Generation’. Het is juist nú belangrijk om onderwijs te intensiveren en dit is alleen mogelijk door scholen open te houden. Een aantal maanden geleden sprak ik nog over de lessen die we kunnen leren van de Ebola-uitbraak in Sierre Leone, deze lessen van toen, zijn nog steeds van toepassing.  

Als vertegenwoordiger in Freetown, Sierra Leone was ik verantwoordelijk voor de UNICEF-respons tijdens de ongekende Ebola-uitbraak in het land. Samen met het Ministerie van Onderwijs leidde ik de heropening van alle scholen. In de strijd tegen de uitbraak was er grote druk om scholen gesloten te houden tot de uitbraak voorbij was. Scholen werden in eerste instantie gesloten om de uitbraak van Ebola te beperken. Hoewel sommigen zich hadden verzet tegen deze maatregel was er over het algemeen snel sprake van acceptatie. Ook al konden twee miljoen kinderen hierdoor geen onderwijs meer volgen, minder dan het aantal leerplichtige kinderen in Nederland dat nu thuis zit. Net als hier, werden er wel alternatieve lessen geïnitieerd, waaronder dagelijkse lessen via de radio.

De grootste uitdaging was echter overeenstemming te bereiken wanneer de scholen weer open zouden gaan. Er was grote druk, vooral van de internationale gemeenschap, om de scholen gesloten te houden tot de uitbraak officieel voorbij was. Aan de andere kant was er de dringende noodzaak om kinderen weer naar school te krijgen, niet alleen voor onderwijs, maar ook omdat scholen veilige ruimtes zijn voor kinderen. Het aantal tienerzwangerschappen was tijdens de Ebola-periode aanzienlijk toegenomen. Hetzelfde geldt voor Nederland, om grote ontwikkelingsrisico’s te vermijden en de groei in het aantal kwetsbare kinderen tegen te gaan, moeten er alternatieve oplossingen worden gevonden voor de sluiting van scholen.  

Natuurlijk hebben we ons binnen Aflatoun International ook aan COVID-19 aangepast door extra digitale middelen voor onze partners te creëren: een opfriscursus in sociale en financiële educatie voor leraren en voor leerlingen het Aflatoun Digital Learning Curriculum. Dit laatste kan gemakkelijk worden aangepast voor radio, tv, sms, online en offline leren. Maar dit neemt niet weg dat menselijk contact met de leraar belangrijk blijft, juist voor kansarme kinderen. De school blijft een plek die veiligheid en structuur biedt. Deze kinderen hebben waarschijnlijk al door de maatregelen een onderwijsachtergrond opgelopen en dit zal alleen maar groter worden. Met alle gevolgen van dien: ze raken buiten beeld en kansengelijkheid vermindert in grote mate. De impact van de maatregelen is vergaand, kinderen en jongeren lopen schade op. Lichamelijk, cognitief en op sociaal-emotioneel vlak, omdat ze worden belemmerd in onderling contact en interactie met volwassenen en met elkaar. 

Dus houdt de deuren van scholen veilig open. Dit is niet alleen van belang voor deze ‘COVID-generatie’ maar alle generaties. Uiteindelijk zal Nederland, net zoals bij de bestrijding van de economische crisis, dezelfde inzet moet tonen bij het opbouwen van veerkracht. Door middel van een effectieve gezondheidszorg, onderwijs en bescherming voor (kwetsbare) kinderen en jongeren; deze inzet zal moeten worden voortgezet lang nadat de uitbraak van COVID-19 voorbij is.   

Roeland Monasch
CEO Aflatoun International